با جهانی شدن فضای دیجیتال و استفاده روز افزون افراد در زندگی روزمره خود از آن عده ای به این فکر افتادند تا معاملات پولی را نیز به این فضا منتقل کنند که نتیجه این تلاش ها تولید واحد معاملاتی با نام ارز دیجیتال بود . این نوع ارز ها در واقع وجود خارجی ندارند و تنها در فضای اینترنتی قادر به فعالیت می باشند و شما در دنیای واقعی هیچ معادل فیزیکی برای آن ها پیدا نمی کنید .
در واقع این نوع ارز ها نه تنها وجود فیزیکی ندارند بلکه حتی نام نهاد سازنده آنها نیز کاملاً مشخص نیست و همچنان در هاله ای از ابهام قرار دارد ، اما با وجود این شرایط شاهد گسترش هرچه بیشتر آنها در بین افراد مختلف هستیم . دلیل آن چیست ؟
مهمترین دلیلی که باعث گرایش افراد به سمت ارز دیجیتال شده است امنیت بالا در استفاده از این ارزها می باشد که دلیل آن استفاده از رمز های بسیار پیچیده در ساخت آنها می باشد ، از جمله دلایل دیگری که وجود دارد عدم پیچیدگی و آسان بودن روند معاملات در این بازار می باشد و همچنین قدرت نقد شوندگی بالایی که این ارز ها دارند و ... همه این دلایل سبب علاقمندی افراد به این بازار شده است . در این مقاله به ارائه مطالبی در رابطه با تعریف ارز دیجیتال ، مزایا و معایب آن می پردازیم .
ارز دیجیتال چیست ؟
ارز دیجیتال که معادل فارسی آن رمز ارز می باشد در واقع یک نوع پول یا ارز است که جایگزین ارز های رایج در دنیای دیجیتال شده است ، این نوع ارز ها به صورت غیر متمرکز و در بستر شبکه بلاک چین فعالیت می کنند و با استفاده از پروتکل های رمز گذاری شده بسیار قوی و پیچیده ای طراحی شده اند .
هدف از ایجاد اینگونه ارز ها در مرتبه اول افزایش امنیت و جلوگیری از تقلب و کلاهبرداری ارزی می باشد و در مرتبه دوم آسان شدن هرچه بیشتر مبادلات و حذف واسطه ها از بین خریدارارن و فروشندگان می باشد . صد ها نوع ارز دیجیتالی وجود دارد اما مهمترین آنها به ترتیب بیت کویین ( Bitcoin ) ، ریپل ( Ripple ) ، اتریوم ( Ethereum ) و لایت کویین ( Litecoin ) می باشد که در ایران بیت کویین از محبوبیت بیشتری نسبت به سایر ارز های دیجیتال برخوردار می باشد .
در ادامه به تعریف اصطلاحات اولیه و پایه ای این نوع ارز اشاره خواهیم کرد :
غیر متمرکز : به معنی خرید و فروش به صورت مستقیم و بدون واسطه می باشد ، در واقع برخلاف دیگر ارز ها که انتقال آنها تحت نظر سازمان خاصی می باشد و نیاز به واسطه هایی مثل بانک ، کارت اعتباری و .... است ، برای مبادله این نوع ارز به هیچ واسطه ای نیاز نمی باشد و خریدار و فروشنده به صورت مستقیم ارز مورد نظر را برای یکدیگر منتقل می کنند و تنها با استفاده از رمز های خود پول را دریافت می کنند .
شبکه بلاک چین ( Blockchain ) : شبکه بلاکچین یک بستر بسیار گسترده برای تبادل ارز های دیجیتال می باشد و متشکل از صد ها بلاک می باشد که به وسیله هَش به یکدیگر متصل شده اند ، در واقع می توان بلاک چین را مانند یک دفتر کل تصور کرد که تمام مبادلات انجام شده مربوط به ارز های دیجیتالی در آن ثبت می شود .
بلاک : بلاک چین در واقع از میلیون ها بلاک تشکیل شده است و هر بلاک شامل تعداد بسیار زیادی معامله ارز دیجیتال می باشد که این معاملات با هَش به یکدیگر متصل شده اند ، همچنین هر کدام از این بلاک ها نیز خود با هَش به یکدیگر متصل شده اند و تغییر در اطلاعات هر کدام از آنها باعث تغییر در کل ساختار شبکه بلاک چین شده به همین دلیل امکان تقلب و کلاهبرداری و یا انجام معاملات تکراری مربوط به این نوع ارز ها بسیار پایین می باشد .
هَش ( Hash Function ): وقتی یک تبادل ارز دیجیتال بین دو شخص صورت می گیرد پس از تایید شدن اطلاعات توسط ماینر و انجام معامله مربوطه ، تاریخ انجام آن و همه اطلاعات مربوط به آن رمزنگاری شده و در نهایت به صورت یک کد در شبکه بلاک چین ثبت می شود .
پس از ثبت شدن این کد دیگر اجازه دسترسی به اطلاعات آن و یا تغییر این اطلاعات وجود ندارد که این باعث بالا رفتن امنیت این نوع معاملات و نفوذ ناپذیری تقریبی آنها می شود . در حقیقت هَش هر بلوک اطلاعاتی را به بلوک اطلاعاتی قبلی خود مرتبط می سازد که در این حالت هر بلاک شامل هَش اطلاعات موجود در خود و هَش اطلاعات بلاک قبل از خود می باشد .
ماینر ( miner ) : همانطور که قبلاً اشاره شد در معاملات ارزهای دیجیتال نیاز به هیچ گونه واسطه یا نفر سومی برای نظارت و تایید روند انجام آن وجود ندارد ، اما در نهایت نیاز به منبعی برای تایید صحت اطلاعات وارد شده و راستی آزمایی دو طرف معامله دیجیتالی انکار ناپذیر است .
در این حالت اشخاصی به صورت داوطلبانه وظیفه انجام این کار و بررسی کردن (verify) تمامی اطلاعات ثبت شده در معاملات را بر عهده می گیرند ، به ماینر ها اصطلاحاً " استخراج کننده " نیز گفته می شود .
در حقیقت ماینر ها با بررسی تمامی اطلاعات مربوط به یک معامله و تایید آنها باعث ثبت شدن معاملات در بلاک چین می شوند ، هر ماینر به دلیل حجم بسیار بالای اطلاعاتی که در هر معامله وجود دارد و زمان بر بودن فرایند تایید اطلاعات ، تنها تعداد محدودی معامله را می تواند صحت سنجی یا به اصطلاح وریفای کند .
پس از این که تعداد معاملات ثبت شده در هر بلاک به مقدار مشخصی رسید یک بلاک جدید در شبکه بلاک چین ثبت می شود . هر ماینری که بتواند زودتر به مقدار مورد نظر و در نتیجه ایجاد بلاک جدید برسد مقدار مشخصی دستمزد به خاطر ایجاد بلاک جدید دریافت خواهد کرد .
کیف پول ارز دیجیتال ( wallet ) : والت یا کیف پول در واقع درست مثل کیف پول شخصی ما در دنیای واقعی عمل کرده و یک نرم افزار است که مانند یک پایگاه داده عمل کرده و شامل تمامی کد رمز های شخصی و عمومی کاربران می باشد و بلاک چین های مختلف را به یکدیگر مرتبط می سازد و با آنها در ارتباط است تا کاربران بتوانند معاملات خود را انجام دهند .
نود ( Node ) : در واقع دستگاه هایی هستند که به شبکه وصل شده و وظیفه ثبت تاریخ انجام معاملاتی ارز های دیجیتال که در آن اتفاق می افتد را به عهده دارند و این داده ها را در هارد های خود ذخیره و نگهداری می کنند .
نحوه عملکرد ارز دیجیتال
روش انجام معاملات ارز دیجیتالی ساده و در عین حال بسیار ایمن می باشد . در این روش خریدار و فروشنده ارز دیجیتالی اطلاعات خود را ارائه می دهند ، اطلاعات ارائه شده توسط ماینر ها بررسی و تایید می شود و پس از تایید صحت اطلاعات شروع به فرایند استخراج ارز دیجیتال مربوط به آن معامله با استفاده از دستگاه ماینر می کنند .
لازم به ذکر است که فرایند استخراج ارز دیجیتال بسیار سخت بوده و با روش های پیچیده ، توسط افرادی که این وظیفه را بر عهده گرفته اند با استفاده از دستگاه ماینر صورت می گیرد .
پس از ثبت رمز مورد نظر و تولید ارز دیجیتال اطلاعات آن دیگر قابل تغییر نمی باشند ، این اطلاعات توسط هَش به یکدیگر متصل می شوند و تشکیل یک بلاک مجزا و اضافه کردن آن به شبکه بلاک چین می دهند که در نهایت همه این بلاک ها توسط هَش به بلاک قبلی خود مرتبط می شوند و تشکیل یک شبکه درختی را می دهند که تقریباً غیر قابل نفوذ و تغییر می باشد .
مزیت های ارز دیجیتال
ارز های دیجیتال مزیت های بسیار زیادی در مقابل سایر ارز های موجود دارند که وجود همین مزیت ها باعث حضور روز افزون افراد در این بازار شده است . از جمله ای مزیت ها می توان به موارد زیر اشاره کرد :
به دلیل معامله شدن این ارز ها به صورت غیر متمرکز و استفاده نکرده از هیچ واسطه ای در این نوع معاملات انجام آنها بسیار راحت تر و با پیچیدگی کمتر صورت می گیرد .
در این معاملات از رمز های بسیار پیچیده و غیر قابل تغییر استفاده می شود که در نتیجه از ایمنی به شدت بالایی برخوردار بوده و امکان تقلب در آن وجود ندارد .
به دلیل طولانی بودن اطلاعات موجود در این رمز ها در صورتی که شخصی قصد کپی کردن آنها را داشته باشد حتی اگر یک حرف یا علامت را اشتباه وارد کند کل ساختار رمز یاد شده تغییر می کند ، در نتیجه امکان انجام معاملات تکراری وجود ندارد .
معمولاً قیمت هر واحد ارز دیجیتال چند برابر هر واحد ارز رایج می باشد .
انجام معاملات ارز دیجیتال مشمول مالیات نمی شود به همین دلیل به ویژه برای معاملات با حجم بالا بسیار به صرفه می باشد .
به دلیل استفاده از رمزگذاری های بسیار پیچیده و پیشرفته این نوع معاملات از امنیت بسیار بالایی برخوردار هستند و امکان تقلب و تکراری بودن آنها بسیار پایین است .
به این دلیل که در انجام معاملات هویت شخص خریدار و فروشنده نامشخص است در نتیجه امکان پیگیری تراکنش های این نوع معاملات در هیچ نقطه ای از دنیا وجود ندارد .
امکان انجام این معاملات در همه مناطق جهان وجود دارد .
در این روش انتقال پول بسیار آسان می باشد و در نتیجه برای انجام معاملات با حجم بالا گزینه ی مناسبی می باشد و شامل محدودیت هایی که در انجام معامله با استفاده از واحد های پولی واقعی وجود دارد نمی شود .
معایب ارز دیجیتال
با وجود تمام مزایایی که برای ارز دیجیتال نام برده شد اما هنوز هم معایبی در استفاده از این نوع ارزها وجود دارد که نمی توان از آنها چشم پوشی کرد . از جمله این معایب می توان به موارد زیر اشاره کرد :
در صورتی که رمز کیف پول خود را فراموش کنید امکان بازگردانی آن وجود ندارد و عملاً پول های خود را از دست داده اید .
با همه تاکیدی که بر امنیت بالای ارز های دیجیتال داشتیم اما باز هم امکان آن وجود دارد که افرادی به پسور کیف پول و اکانت شما دسترسی پیدا کنند و از حساب شما دزدی کنند در نتیجه تا حد امکان مراقب کیف پول و اکانت اینترنتی خود باشید .
نوسانات قیمتی در این نوع ارز ها بسیار بالا می باشد و امکان اینکه پول شما ارزش خود را از دست بدهد وجود دارد ، به همین خاطر برای جلوگیری از این اتفاق باید اطلاعات خود را بروز نگهداری کنید .
از آنجایی که اطلاعات این رمز ارز ها غیر قابل تغییر می باشد در صورتی که به طور مثال پول مورد نظر را به حساب فرد اشتباهی واریز کنید دیگر امکان پس گرفتن آن را ندارید . این درحالی می باشد که در معاملات پول واقعی در صورتی که پول خود را اشتباهاً به حساب شخصی وارد کنید با پیگیری های قانونی می توانید آن را پس بگیرید .
با وجود اینکه در بسیاری از کشور ها استفاده از ارزهای دیجیتال کاملاً رواج پیدا کرده اما همچنان در بعضی از کشور ها از رواج کمتری برخوردار می باشد و حتی در بعضی از کشورها استفاده از آن ممنوع می باشد .
ارز دیجیتال در ایران
در ایران نیز مانند بسیاری از کشورها استفاده از ارز دیجیتالی قانونی می باشد و روزانه افراد بیشتری به سمت این بازار گرایش پیدا می کنند و به دنبال کسب سود از آن می باشند . با مراجعه به صرافی های دیجیتالی و ارائه رمز ارز می توانید معادل واحد پولی مورد نظرتان ( ریال ، دلار و ... ) را دریافت کنید . لازم به ذکر می باشد که ارز دیجیتالی ایرانی با نام رمز ارز پیمان به تازگی وارد بازار دیجیتال شده است که در مرحله آزمایشی خود قرار دارد و در بستر بلاک چین ثبت شده است .
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد ارز دیجیتال در کانال تلگرام سرمایه گذاری عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره سرمایه گذاری دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره سرمایه گذاری تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون ارز دیجیتال پاسخ دهند .
سوالات متداول
1- ✔️ ارز دیجیتال چیست ؟
✔️ ارز دیجیتال یا همان رمز ارز در واقع یک نوع پول یا ارز دیجیتالی است که جایگزین ارز های رایج می باشد که در متن مقاله به ارائه تعریف کامل ارز دیجیتال و انواع آن پرداخته شده است .
2- ✔️ مزیت های ارز دیجیتال ؟
✔️ این نوع ارز ها ویژگی های منحصر به فردی دارند که باعث تمایز آنها نسبت به سایر ارز های رایج شده است که در متن مقاله تمام این ویژگی ها به طور کامل ذکر شده است .
3- ✔️ معایب ارز دیجیتال ؟
✔️ با وجود تمام مزایایی که برای ارز دیجیتال وجود دارد اما هنوز هم معایبی در استفاده از این نوع ارزها وجود دارد که در متن مقاله به ذکر این معایب پرداخته ایم .
منبع : ارز دیجیتال چیست
